چگونه بانک اطلاعات نشریات تخصصی درست را انتخاب کنیم

بانک اطلاعات نشریات یکی از ابزارهای مهم و مفید است که به شما در روند اجرای تحقیق کمک می‌کند و پیش از اقدام به انتشار مقاله خود باید از منابع آن بهره ببرید. پس از یافتن بانک اطلاعاتی مفید و موردنظرتان باید به دنبال موضوع بگردید. وقتی موفق شدید پلتفرم مناسب مقاله و اثر خود را انتخاب کنید، می‌توانید در آن به جستجوی مطالب و محتوای موردنیازتان بپردازید تا اولین نسخه از پژوهش‌تان را به تدوین برسانید. به همین خاطر انتخاب بهترین نشریه برای استخراج اطلاعات به‌اندازه انتخاب بهترین نشریه برای انتشار اثرتان اهمیت دارد.

پژوهش چند رشته‌ای (چند زمینه‌ای)

با ظهور فناوری‌های پیشرفته و به‌هم‌پیوسته مرزهای تحقیقات بیش از پیش چند رشته‌ای شده‌اند. در همین راستا چندین بانک اطلاعاتی چند رشته‌ای مخصوص پژوهش به‌وجود آمدند. در این میان می‌توان به Academic Search Complete اشاره کرد که برای مؤسسه‌های آموزش عالی و دولتی طراحی شده است. در توضیحی مختصر باید بگوییم که این بانک اطلاعاتی شامل زمینه‌های تحقیقاتی متعدد چند رشته‌ای است و فهرست نشریات مختلف را براساس عنوان یا موضوع ارائه می‌دهد. فهرست‌های مبتنی بر عنوان در این بانک شامل عناوین متعددی از علوم اجتماعی و علوم انسانی تا بهداشت و درمان، دانش و آموزش می‌شوند.

• مقاله مرتبط: اصطلاحات رایج در ارسال مقاله به ژورنال ها

این فهرست همچنین نام نشریه، ناشر و جزئیات مربوط به روند بررسی تخصصی همکار را هم در اختیارتان قرار می‌دهد. بانک اطلاعاتی مذکور دارای بیش از  ۴۰۰۰ نشریه بررسی تخصصی همکار با متن کامل و بدون محدودیت است که فهرستشان در Scopus هم پشتیبانی می‌شود. بانک اطلاعاتی Academic Search Complete علاوه بر اطلاعات نشریه‌ها شامل اطلاعات نویسندگان و آدرس الکترونیکی آن‌ها، خلاصه متن، کلمه‌های کلیدی و فایل‌های اصلی در قالب PDF است.

علوم انسانی و علوم اجتماعی

نویسندگان در حوزه پژوهش‌های علوم انسانی و علوم اجتماعی برای دسترسی به منابع موردنیاز تحقیقاتی خود در دنیای دیجیتالی می‌توانند به Project MUSE مراجعه کنند. این بانک اطلاعاتی توسط جامعه آموزش عالی و برای استفاده همین جامعه طراحی شده است و به محققان درزمینه‌ی پژوهش‌های آموزش عالی یاری می‌رساند. Project MUSE درواقع یک بانک اطلاعاتی غیرانتفاعی به شمار می‌رود که با همکاری ناشران و کتابخانه‌ها ایجاد شده است و محتوای دیجیتالی که واردش می‌شود، به‌صورت دائمی آنلاین باقی می‌ماند. این پرتال محققان را قادر می‌سازد تا در آن به جستجوی کتاب‌ها و نشریه‌های مختلف بپردازند و حتی بدون ثبت‌نام رسمی هم به نمونه مختصری از متون کامل و بخش‌های مختلف کتاب‌ها دسترسی پیدا کنند. بیش از ۱۲۰ ناشر در حال حاضر در پروژه‌ای همکاری می‌کنند که امکان دانش‌پژوهی محققان در یک کتاب با متن کامل را در شرایط کاملاً سازگار با مجله‌های علمی تخصصی فراهم می‌آورد.

منابع آموزشی و تحصیلی

ERIC، مرکز اطلاعات منابع آموزشی، بازه منابع آموزشی و تحصیلی وسیعی در سطح منابع Academic Search Complete ارائه می‌دهد و در میان آن‌ها می‌توان به دسته‌بندی‌های مدیریت منابع انسانی در تحصیلات تکمیلی، حسابداری، ریاضیات و آمار اشاره کرد؛ اما توجه داشته باشید که باید پیش از هر چیز صفحه Selection Policy را مطالعه کنید تا با سیاست‌های دسته‌بندی و انتخاب موضوعات آشنا شوید. این بانک اطلاعاتی بدون پیچیدگی طراحی شده است و فهرست‌های گسترده‌ای از مجله‌ها و منابع دیگر را براساس حروف الفبا در اختیار کاربران قرار می‌دهد. بانک اطلاعاتی ERIC همچنین قابلیت دیگری را به نام Thesaurus معرفی کرده است که امکان جستجوی منابع و مطالب را براساس موضوع آن‌ها فراهم می‌آورد.

پزشکی و سایر علوم

تقریباً همه بانک‌های اطلاعاتی که معرفی کردیم، شامل نشریات مختلف و معروف در حوزه علوم مختلف و پزشکی هستند؛ اما PLOS یک بانک اطلاعاتی مخصوص غیرانتفاعی با دسترسی باز در این زمینه است که همه ناشران می‌توانند به آن دسترسی پیدا کنند و نشریه‌هایشان را در آن قرار دهند. این مجله قصد دارد ارتباطات پژوهشی را دستخوش تغییر کند تا روند پیشرفت دانش و علوم پزشکی درمانی را سرعت ببخشد. PLOS علاوه بر دسترسی بدون محدودیت، آسان و رایگان به تحقیقات باز می‌خواهد درزمینه‌ی داوری تخصصی (بررسی همکار) هم شفافیت فضا و اطلاعات را ایجاد کند. PLOS در سال ۲۰۰۳ رسماً معرفی و از سنت‌های قدیمی جدا شد تا هدف تسریع در به‌اشتراک‌گذاری آثار علمی را در جهت پیشرفت دانش و علوم پزشکی محقق سازد. این نشریه همچنین پلتفرمی ارائه می‌دهد تا نتایج منفی هم در آن به بحث گذاشته شوند و بدین ترتیب پنجره‌ای شفاف به دنیای کشفیات علمی گشوده است. لازم به ذکر است که PLOS ONE هم در مسیر فعالیت خود با انتشار دانش و تجربیات دقیق به محققان یاری رسانده و قلمرو مخصوصی برای آثار آن‌ها ایجاد کرده است.

• مقاله مرتبط: ۵ عامل برای رد مقاله در داوری 

PLOS طبیعت رو به رشد و دوام‌پذیر تحقیقات با دسترسی آزاد را به عنوان یک مدل کسب‌وکار مؤثر به اثبات رسانده و درعین‌حال معیارهای اشاره به صاحب‌اثر در این روند را هم تقویت کرده است. PLOS بازه وسیعی از نشریه‌ها و آثار تخصصی را شامل PLOS Biology، PLOS Computational Biology، PLOS Medicine و Genetics برای نویسندگان احتمالی این زمینه‌ها ارائه می‌دهد. ضوابط انتشار برای هر نشریه هم تجزیه و تحلیل با جزئیات کامل را فراهم می‌آورد تا نویسندگان احتمالی که قصد دارند آثارشان را در این بانک اطلاعات تخصصی قرار دهند، با معیارهایش به‌خوبی آشنا شوند.

سایر بانک‌های اطلاعاتی معتبر و مفید

JSTOR و BMC هم در میان بانک‌های اطلاعاتی معتبر هستند. JSTOR اخیراً تحقیقات و آثار مربوط به حوزه امنیت و پایداری را به دسته‌بندی‌های خود اضافه کرد. بانک اطلاعاتی مذکور بدین‌ترتیب علاوه بر گزارش‌هایی درباره عوامل استرس‌زای محیطی دارای دسته‌بندی‌های متعددی در باب امنیت بین‌المللی، صلح و مطالعات جنگی است. آرشیو JSTOR همچنین شامل زمینه‌های تحقیقاتی چند رشته‌ای مانند علوم بیولوژی، حقوق، مطالعات شهری، کسب‌وکار و اقتصاد است. سایر موضوعات در دسته‌بندی‌های دیگر هم هنر، تاریخ، علوم-فناوری-مهندسی-پزشکی و ریاضی (STEMM)هستند. BMC یا BioMed Central یکی دیگر از پیشتازان انتشار منابع با دسترسی باز است که امکان دسترسی به منابع تحقیقاتی آموزش عالی را در موضوعات رو به پیشرفت و البته وسیعی ازجمله بیولوژی و پزشکی فراهم می‌آورد. نشریات تخصصی مانند Microbiome و Malaria Journal هم در بانک اطلاعاتی BMC یافت می‌شوند. علاوه بر این‌، نشریات با موضوعات اختصاصی در بانک‌های اطلاعاتی Evolutionary Biology یا Public Health هم در دسترس علاقه‌مندان قرار گرفته‌اند. بانک اطلاعاتی BMC همچنین دارای منابع سطح بالایی مانند نشریات بسیار معتبر و ساختار و یادداشت سردبیری برای وب‌سایت هرکدام از این مجله‌هاست. BMC research notes پلتفرمی است که خروجی‌ها و گزارش‌های علمی تأییدشده که نمی‌توانند در قالب مقاله منتشر شوند را میزبانی می‌کند. BMC Proceedings امکان پیگیری کنفرانس‌ها، مقاله‌هایی با متن کامل و داوری شده، مشاهده خلاصه‌ و گزارش جلسه‌ها در بازه وسیع علمی و بالینی را فراهم می‌آورد.

بسیاری از محققان نظری درزمینه به‌خصوصی دارای تخصص هستند یا در حوزه‌های مختلفی مهارت دارند و گستره دانش آن‌ها پلتفرم وسیعی را شامل می‌شود. پلتفرم‌های تحقیقاتی با ویژگی داده باز و دسترسی باز می‌توانند معیارهای تحقیق را گسترش دهند و همچنین امکان دسترسی مخاطبان بیشتری را هم به مجله‌های علمی فراهم آورند. نشریات پژوهشی تخصصی حوزه موضوع را برای مخاطبان مخصوص محدودتر می‌کنند و بازه تحقیق را در گپ موردنظر بهبود می‌بخشند. وقتی پژوهش‌گران سرانجام خروجی تحقیق خود را نهایی کردند، بانک اطلاعات نشریات قادر خواهد بود روند انتشار را پیش ببرد.

شما تابه‌حال از کدام پایگاه‌های اطلاعاتی برای جمع‌آوری اطلاعات و تهیه نسخه اولیه پژوهش خود استفاده کرده‌اید؟ لطفاً ما را با نظرات مفیدتان همراهی کنید.